“`html

Trump’tan Ticaret Politikasıyla İlgili Önemli Açıklamalar

Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın son ticaret tarifeleri ile ilgili yaptığı açıklamalar, ekonomisindeki belirsizliklerden endişe duyan yatırımcılara bir nebze olsun tehdit olarak algılanan bu durumu hafifletti. Trump, Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, ticaret engelleri, tarifeler, kur manipülasyonu ve parasal olmayan tarifeler gibi çeşitli konularda çözüm yolları aramak için 75’ten fazla ülke ile iletişime geçtiğini bildirdi.

Trump, bu ülkelerin ABD’ye karşı herhangi bir yaptırım uygulamadığını aktararak, ek tarifelerin 90 gün boyunca askıya alınacağını ve bu süre zarfında %10 oranında temel tarife uygulamasını onayladığını ifade etti. Ancak, Çin’e yönelik tarifeleri %125 seviyesine çıkardığı da dikkat çeken başka bir detay oldu.

Oval Ofis’te yaptığı açıklamalarda, misilleme yapmayan ülkelere yönelik 90 günlük tarifelerin durdurulması kararının, içsel bir ihtiyaçtan kaynaklandığını belirten Trump, “Bu konu üzerinde son günlerde düşünmekteydim. Karar, içimizin sesine göre şekillendi.” dedi.

Trump, “Tarife duraklamasının piyasalarda bu kadar etkili olabileceğini tahmin etmemiştim. Bugün piyasalarda harika bir hareketlilik var.” diyerek, borsa endekslerinin tarihlerinin en büyük yükselişlerinden birine imza attığını vurguladı.

İlerleyen zamanlarda Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile telefon görüşmesi yapma olasılığını değerlendiren Trump, “Bir noktada kesinlikle görüşeceğiz. Şi’yi seviyor ve ona duyduğum saygıyı vurgulamak istiyorum, ancak şu an için ülkemize karşı adil davranmadıkları söylenebilir.” şeklinde yorumda bulundu.

Trump, Şi ile görüşmekten memnuniyet duyduğunu belirterek, tüm ülkelerle, özellikle de Çin ile, adil bir yaklaşım sergilendiği takdirde gümrük ve ticaret sözleşmeleri yapmaya her zaman hazır olduklarını dile getirdi.

Ancak analistler, Trump’ın tarife politikasında hâlâ belirsizlikler olduğunu belirtmekte, 90 günlük ertelemenin müzakereler açısından olumlu bir fırsat sunduğuna dikkat çekmektedir.

Tüm bu gelişmeler üzerine, “korku endeksi” olarak bilinen VIX Endeksi %35 oranında bir düşüş yaşayarak 33,62 seviyesine geriledi.

Ayrıca, dün ABD Merkez Bankası (Fed) son toplantısına dair tutanakları yayınladı. Tutanaklar, Fed yetkililerinin istihdam ve ekonomik büyümeye dair aşağı yönlü risklerin, enflasyon açısından ise yukarı yönlü risklerin arttığı yönünde görüş belirttiklerini ortaya koydu.

Fed’in tutanaklarında, “Para politikasının geleceği üzerine yapılan tartışmalarda, birkaç hükümet politikasının ekonomik görünüm üzerindeki etkisinin belirsiz olduğuna dair yüksek bir endişe var. Bu nedenle ihtiyatlı bir yaklaşım benimsemek uygun gözükmektedir.” ifadesi dikkat çekti.

Analistler, ABD’deki enflasyon verileri hakkında daha fazla bilgi edinmek için bugün açıklanacak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve yarınki Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verilerinin yakından takip edileceğini belirtti.

ABD Endekslerinde Çarpıcı Yükselişler

Trump’ın karşılıklılık esaslı tarifelerin ertelendiğini açıklamasının ardından, New York Borsası’nda S&P 500 endeksi %9,52, Nasdaq endeksi %12,16 ve Dow Jones endeksi %7,87 oranında yükseliş kaydetti. Amerika’daki endeks vadeli sözleşmeler yeni güne karışık bir görünümle başladı.

Dow Jones endeksi, Mart 2020’den bu yana en büyük artışı gösterirken, S&P 500 endeksi 2008’den bu yana en büyük günlük kazancını elde etti. Nasdaq endeksi ise Ocak 2001’den bu yana en yüksek günlük artışını kaydetti.

Trump’ın açıklamaları sonucunda “Muhteşem yedili” olarak adlandırılan şirketlerin hisse senetlerinden verimli bir artış gerçekleşti. Amazon hisseleri %11,98, Meta %14,76, Nvidia %18,72, Alphabet %9,88, Microsoft %10,13, Apple %15,33 ve Tesla %22,69 oranında değerlendi.

Piyasalardaki bu dalgalanmalar sonucunda tahvil piyasalarında alış ağırlıklı bir seyir gözlemlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi şu an %4,28 seviyesine geriledi. Dolar endeksi ise %0,3’lük bir azalışla 102,7 seviyesinde dengelenmiş durumda.

Öte yandan, altının ons fiyatı %1,5 artışla 3 bin 130 dolardan işlem görürken, Brent petrol varil fiyatı ise %1,5 azalarak 64,5 dolar seviyesine çekildi.

Avrupa’da Olumlu Yönde Hareketlilik

Avrupa borsalarında, ticaret savaşlarının alevlenme riskleri dolayısıyla bir düşüş gözlemlenirken, Trump’ın karşılıklılık esaslı tarifelere yönelik erteleme kararının ardından yetkililerin açıklamalarına dikkat kesildi.

Avrupa’nın bu konuda henüz bir misilleme yapmamış olmasına rağmen, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, ABD’nin çelik ve alüminyuma uyguladığı %25’lik tarife nedeniyle ilk karşı adımlarını önümüzdeki haftadan itibaren atma kararı aldı.

Komisyonun açıklamasında, bu önlemin ABD’nin AB’den çelik ve alüminyum ithalatına gümrük vergisi koymasına yanıt olarak alındığı vurgulandı. Ayrıca, ABD’nin getirdiği gümrük vergilerinin haksız ve zararlı olduğu, iki tarafın ve küresel ekonominin de zarar gördüğü belirtildi.

Analistler, AB’nin önleminin karşılıklılık esaslı tarifelere yönelik olmadığını vurgulayarak, bu adımın geri çekilip çekilmeyeceği konusunda belirsizlik olduğunu dile getirdi.

Trump’ın beyan ettiği 90 günlük ertelemenin, müzakereler için yeterli zaman sunabileceği ümit ediliyor. Avrupa ekonomisinin, günümüz küresel belirsizliklerine karşı daha az etkilenmiş olabileceği düşünülüyor.

Analistler, bu hafta boyunca ABD tarifelerine dair Avrupalı yetkililerden gelecek açıklamaların piyasalar üzerinde etkili olabileceğini ifade ederek, erteleme kararının ardından oluşan iyimser atmosferin risk iştahını artırdığını dile getirdi.

Dün, Almanya’da DAX 40 %3, Fransa’da CAC 40 %3,34, İngiltere’de FTSE 100 %2,92 ve İtalya’da FTSE MIB 30 %2,75 oranında düştü. Avrupa’da endeks vadeli sözleşmeler yeni güne pozitif bir başlangıç yaptı.

Çin’de Risk İştahı Yükseldi

Asya borsalarında pozitif bir yönelim görülürken, ABD borsa endekslerindeki yükselişler Asya borsalarına da yansıdı.

ABD yönetiminin Çin’e yönelik tarifeyi %125 seviyesine çıkartması, ABD ile Çin arasındaki ticaret gerginliğini artırma riski taşırken, Çin hükümetinin piyasalara yeni teşvikler sunacağına dair beklentiler risk iştahını artırmakta.

Analistler, ülkede zorunlu karşılıklarda ve politika faizlerinde olası indirimlerin bu beklentilerle etkili olabileceğini belirtti.

Trump’ın belirttiği tarife erteleme kararı, Çin pay piyasalarındaki resesyon endişelerini hafifleten bir unsur oldu. Ancak analistler, Çin ekonomisinin yavaşlayarak iç talepte düşüş göstermeye devam ettiğine işaret ediyor.

Bugünkü verilere göre, Çin’de mart ayına ait TÜFE değeri %0,4’lük bir düşüş göstererek daha düşük açıklandı ve yıllık bazda %0,1’lik bir gerileme yaşandı. Aynı dönem için ÜFE, yıllık %2,5’lik bir azalarak, beklentilerin altında kaldı.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın; Japonya’da Nikkei 225 endeksi %8,6, Güney Kore’de Kospi endeksi %5,7, Hong Kong’da Hang Seng endeksi %1,7 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,9 oranlarında artış gösterdi.

Yurt İçinde Durum Sakin Seyrediyor

Yurt içinde dün Borsa İstanbul’da satış baskınlığı gözlemlenirken, BIST 100 endeksi %2,13’lük bir kayıpla 9.275,50 puandan kapandı.

Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP), BIST 30 endeksine dayalı Nisan vadeli kontratlar, ABD tarifelerine dair haber akışı sonrasında akşam seansında yaklaşık %3’lük bir artışla 10.611,00 puana yükseldi.

Dolar/TL, dün 37,9675’in hemen üzerinde sabit kalarak kapanırken, bankalararası piyasanın açılışında 37,9910 seviyesinde işlem görmeye başladı.

Analistler, yurt içinde sanayi üretimi ve haftalık para ile banka istatistiklerinin, yurt dışında ise ABD’deki enflasyon ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları ile ortalama saatlik kazançların takip edileceğini belirtti.

Tarifelere ilişkin gelişmelerin endeksin yönü üzerinde belirleyici olabileceğini dile getiren analistler, BIST 100 endeksinin teknik olarak 9.200 ve 9.100 puanın destek, 9.350 ve 9.450 seviyelerinin ise direnç noktaları olduğunu ifade etti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şu şekilde:

• 10.00 Türkiye, şubat ayı sanayi üretimi
• 14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
• 15.30 ABD, mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)
• 15.30 ABD, haftalık işsizlik maaşı başvuruları
• 15.30 ABD, mart ayı yıllık ortalama saatlik kazançlar
• 21.00 ABD, mart ayı federal bütçe dengesi

“`